Digitalizado por la Biblioteca Luis Ángel Arango del Banco de la República, Colombia.
.-::;'
EL MOSAICO I
Ij0i>f ~';:.l,:'f (úD. r como en política, continual'On su m~rclm vol-
T. \ ¡,nu !'lE UBRNY ,
viéndose la" CSI)a1dns.
33
3tl I 'l'r¡l!ci(lnauu por el \uc\'o mundo, se diriJió nI
;lfl I nnliguo. Penet ró CIII'I I'Mazon dc In ,\5i de mitOl'd
a lil \ bta de l'~lc ¡ignnlc cuyn cabenl cana se pier~
d{' culas nuhes ¡ Le hjiune~ ~ Ai! all;,
mui el'I'CIl, rll I'sa misma mes;1 de gl'ani to ell (IUC
iba a ~rahar elllombl'll de ;,us alllcp;lslldo~, ha lel ·
du distintum('llt(' , de~;.:r1\('i'llio! 1m tl'idu, lo que
se llalllu lrido, t.'~tI)S d'IS lI ombr('!> pmfundamclItu
iucru~tados ell d (}{'demal: II HlifwlS-Lrwil¡ia,
cun e~t,t illStr;peio!l al p\é: El2:'i de julio de I S31
do~ tiernos allumles ha'l lepu!iutl0 C{leste 11I!Jllr.
La inscri()cion c.t,tha (~uronada por dus cornzoll('s
all¡'¡lsad(\~, at¡'a'csaúus pUl' UII:I lIt.'cha IllI e VI'uiu
ahor,1 a ah'a\ust\)' un cor;\lOlI mas! Por 011'<1 p:II'I(',
1;1 roca l'~tiJh:l m\'ll'IIada ('UII mas tle cilnll'III,(
\L(Jlnl)n'~ iU~Jl'SI'S lodos, i ntras tantas ill~l'ril)('iuIles,
in!-;kli,l~ t:lmJ.¡jell, dd mhmo jtllcr,) de Ja que
l:l. Tomad un al hum, \Ce! una d~ ('sas figul'fls
mas ht·lIas t¡UC 1:.Is hadas d e 1lI1l'stros SUCilOS,
'Iue SOIl tan hellas ([lIe uno duda ~I el pintor lomó
el modelo CIIII'(' l11s hij:ls tIc la ti('!Ta. \o~ que sois
arnrl1l1c UI"I~illnl1d() de la forllla, Dcarit'ill d con
\Uhtra rnirilda 1I1'!lit'nte [a~ linrll~ pcrft'l'Ias de Sil
cuello i tic ~u r~patc la . Conknll)[ad ('so. frl'nlc
1)111"11 en (¡1I1' hrillull la jll\('u~ud j la ~1':H;ill : haila d
\'II{'~tro bllllilu t'U la tihia (·l¡,ritlud de e,a :Il_ul i
Ilmpida lIlinlt!n: im'linaos para I'C('()jel' 1'1 aliel1to
l'el'i\lmndo de ha hm'~ sonrl ida: Irlllhlad;11 con-
1;lcto do! e~a t¡lbl'I1t'l'a hlondil, npll!rnlaUlentl' recojidn
II' [\S 111' I~ eahl'/o;1, i lliIjallilo pUlO In t'!>IHllda
l'n ('~!lirale~ 111' 01"0: ¡thrM,II! con un ea~lo tle'('1)
c~a eintuf;1 .. h-IJ!;ula i 11L'\i],le: ('\t¡l~ho~, ¡¡',il:l
¡lI'Ilirlllc!ld rlllto t!r la IlI'lIc/llc~. l\oll,'('a\lllo~
CI1Cn l,ll'1\ ~\h eO/dr"io, ,'.'- (Ille '11\ ido n la ~l'ilO!'ü
tic LnrlHl!!(·("mtI'ITipl.'ndol plwutc de t;:ml: ~o
olvid,' 1.'1 Culheo ,L mio a lady P¡'uok. E'plira,l-
1i1(1 iJhu: O;¡. II"nitlu ¡';'¡;.:nnl:J, pur (I!le falalhl¡1I1 rm
he ¡);lIln un !,:ISO ~in eneonlroil' e~la funt~ta Lelll'l:\
en mi camillll ~ 1\:110 !",., ure'os Ilel Colbro i h:ljll la
OO'I'dH de ~nu l't,lr,), en noma PJI!!: 3/rod/ll(f!
sllOr!.illg! (RCplly/W/ltC! l i nu he ,bto ell ella sino c¡¡mpos 111.' inglrM's s('milrados
nqm i !lila de algullos itali anos, I con todo,
pluguihc a Dios qllc yo no huhi('ra ('ncontrado
sino ingleses en toú" la CSICIlSIJll de mi ('am;no 1 1
L'n po ela ha dIcho ti lle la Inglalura ('s 1111 nido
de cisnes en ffi('dio (le las olas . .-\1 I por nlgunos
cIsnes IIIIC n os viellen de all¡i dc l al'dc en lunle,se
ha e:llculado (lile, Ul\ aitO eOIl otro, se escapan nl~
IJnos "'ütr ucI'S dc ('!'il.ado plumnje, i ci¡~,.ucilt\s
dc tierna edad, la rgo cuello i flaco lomo.
'le di por '""II('ido, dije lidios 11 111 Italia i ,oh (
a pas~I' b {,'()ruillt'ra, Ademas, oh I)!llria I tenia
lH'I'l'sidad dI' vertlll \ Iravcsé la Sabo,nl, i cuando
vf Illl'ir en el lej lillo hOl'i7.onte las monlail1lS tlel
Delnnado, me p1llpilóel corllzon,se me hllmr~edl'.
r on los ojos como si " 01, i era dI' un largo destleno,
i no sé pOI' ;\ IIC necia 'el'~ueUUl, 110 me Ilrrojl' del
e¡m'unje a hesar el slIelo tic Fl'allc!n. ,Snlu d, tierra
jl'llerosa I fcetlutln, hOl;1I1' uUllea estmlo de la intelijencia
i dI' la li bertad! Al locarle, se 1'11"'" d
peo samieuto i el rspiritu se engrandect·; i no hn!
¡¡ :J eía pocas horas ti"e ('st.,ba ~o en Homa, i ya
and,lba ,ngando en el l.'ampo- Vaccillo, ti donde
al El MOSAICO. , \
qué ha sucedido tlue purda tlll'b:lrle hasla (al 1)(\11 1
to t'n 1II1udlas inacCl'sibles l'I>jiune~ ~ Ai! all;,
mui el'I'CIl, rll I'sa misma mes;1 de gl'anito ell (IUC
iba a ~rahar elllombl'll de ;,us alllcp;lslldo~, ha lel·
du distintum('llt(' , de~;.:r1\('i'llio! 1m tl'idu, lo que
se llalllu lrido, t.'~tI)S d'IS lIombr('!> pmfundamclItu
iucru~tados ell d (}{'demal: II HlifwlS-Lrwil¡ia,
cun e~t,t illStr;peio!l al p\é: El2:'i de julio de I S31
do~ tiernos allumles ha'l lepu!iutl0 C{leste 11I!Jllr.
La inscri()cion c.t,tha (~uronada por dus cornzoll('s
all¡'¡lsad(\~, at¡'a'csaúus pUl' UII:I lIt.'cha IllIe VI'uiu
ahor,1 a ah'a\ust\)' un cor;\lOlI mas! Por 011'<1 p:II'I(',
1;1 roca l'~tiJh:l m\'ll'IIada ('UII mas tle cilnll'III,(
\L(Jlnl)n'~ iU~Jl'SI'S lodos, i ntras tantas ill~l'ril)('iuIles,
in!-;kli,l~ t:lmJ.¡jell, dd mhmo jtllcr,) de Ja que
l:l. Tomad un al hum, \Ce! una d~ ('sas figul'fls
mas ht·lIas t¡UC 1:.Is hadas de 1lI1l'stros SUCilOS,
'Iue SOIl tan hellas ([lIe uno duda ~I el pintor lomó
el modelo CIIII'(' l11s hij:ls tIc la ti('!Ta. \o~ que sois
arnrl1l1c UI"I~illnl1d() de la forllla, Dcarit'illd con
\Uhtra rnirilda 1I1'!lit'nte [a~ linrll~ pcrft'l'Ias de Sil
cuello i tic ~u r~patc la . Conknll)[ad ('so. frl'nlc
1)111"11 en (¡1I1' hrillull la jll\('u~ud j la ~1':H;ill : haila d
\'II{'~tro bllllilu t'U la tihia (·l¡,ritlud de e,a :Il_ul i
Ilmpida lIlinlt!n: im'linaos para I'C('()jel' 1'1 aliel1to
l'el'i\lmndo de ha hm'~ sonrl ida: Irlllhlad;11 con-
1;lcto do! e~a t¡lbl'I1t'l'a hlondil, npll!rnlaUlentl' recojidn
II'[\S 111' I~ eahl'/o;1, i lliIjallilo pUlO In t'!>IHllda
l'n ('~!lirale~ 111' 01"0: ¡thrM,II! con un ea~lo tle'('1)
c~a eintuf;1 .. h-IJ!;ula i 11L'\i],le: ('\t¡l~ho~, ¡¡',il:l
¡lI'Ilirlllc!ld rlllto t!r la IlI'lIc/llc~. l\oll,'('a\lllo~
CI1Cn l,ll'1\ ~\h eO/dr"io, ,'.'- (Ille '11\ ido n la ~l'ilO!'ü
tic LnrlHl!!(·("mtI'ITipl.'ndol plwutc de t;:ml: ~o
olvid,' 1.'1 Culheo ,L mio a lady P¡'uok. E'plira,l-
1i1(1 iJhu:O;¡. II"nitlu ¡';'¡;.:nnl:J, pur (I!le falalhl¡1I1 rm
he ¡);lIln un !,:ISO ~in eneonlroil' e~la funt~ta Lelll'l:\
en mi camillll ~ 1\:110 !",., ure'os Ilel Colbro i h:ljll la
OO'I'dH de ~nu l't,lr,), en noma PJI!!: 3/rod/ll(f!
i nu he ,bto ell ella sino c¡¡mpos 111.' inglrM's s('msllOr!.
illg! (RCplly/W/ltC! l
ilrados nqm i !lila de algullos itali anos, I con todo,
pluguihc a Dios qllc yo no huhi('ra ('ncontrado
sino ingleses en toú" la CSICIlSIJll de mi ('am;no 1 1
L'n poela ha dIcho tille la Inglalura ('s 1111 nido
de cisnes en ffi('dio (le las olas . .-\1 I por nlgunos
cIsnes IIIIC nos viellen de all¡i dc lal'dc en lunle,se
ha e:llculado (lile, Ul\ aitO eOIl otro, se escapan nl~
IJnos "'ütr ucI'S dc ('!'il.ado plumnje, i ci¡~,.ucilt\s
dc tierna edad, largo cuello i flaco lomo.
'le di por '""II('ido, dije lidios 11 111 Italia i ,oh (
a pas~I' b {,'()ruillt'ra, Ademas, oh I)!llria I tenia
lH'I'l'sidad dI' vertlll \ Iravcsé la Sabo,nl, i cuando
vf Illl'ir en el lej lillo hOl'i7.onte las monlail1lS tlel
Delnnado, me p1llpilóel corllzon,se me hllmr~edl'.
ron los ojos como si " 01, iera dI' un largo destleno,
i no sé pOI' ;\IIC necia 'el'~ueUUl, 110 me Ilrrojl' del
e¡m'unje a hesar el slIelo tic Fl'allc!n. ,Snlud, tierra
jl'llerosa I fcetlutln, hOl;1I1' uUllea estmlo de la intelijencia
i dI' la li bertad! Al locarle, se 1'11"'" d
peosamieuto i el rspiritu se engrandect·; i no hn!
¡¡:Jeía pocas horas ti"e ('st.,ba ~o en Homa, i ya
and,lba ,ngando en el l.'ampo- Vaccillo, ti donde
Digitalizado por la Biblioteca Luis Ángel Arango del Banco de la República, Colombia.
EL MOSAmO. :l,)
cntre lus hijos 1111 hijo que lucha a tu 5('110 si n mantirne C01\ los ¡mIl_os cru:l.Otlos, sordo a la 10l.
(lile su cornOll palpite ~O ll s:mto nrrobamicnto i dc la piedad! Mi enemigo ('11 pcligl'O ¡le mUl'rte
I~O se sobrt'sa ltc de h'jll nllo orgullo! \ o lile ~en-I ~s ~li hermano. En U1l ('aso de apuro, ~o me arrotl~
lleno dc, un sn nto gozo. Los arboles me son· Jarw. 011 ag:ufl por s,lha\' a HudwlI Lo\\c,lluuque
reHln. la Imsn mc drda dol('(,5 pala lmts.l/ls Ilore- en sc:,!u ida le pro\l)(.':lria i tratarla de malarlo
d!las ti"e lapinban la H'ra del {,;lmino me dablln como n un perro. El ruego hauia In\adido la ('1
Ja [)itnl cnidn , i ) 0 me haela fu('rza par .. \lO llbra- Jlbo b.1jO t!(' la posada: pon¡.:o una rSl'alera:¡ me
zar como hermnuos a todos los campt'_,illos (jIu.' tomo ¡.or nMlIn una u 'n!ruHI 'Iue se me habia de·
se eruzall..1n cOllmigo t'n el ramino, I lur1;o, Ilue· Si~lhltlO . En el ~u do bOSlliltl[ario tle fa FranciA
rillo Ed¡;:ardo, \ ol\iudo, El ll'a~hu ('11 la I t'(!lll'lm "i no sal:s. , ,.
ellb"il~ h~"ia un ruido inft'l'mll. tl,o, j.:lil"h;m, -\ ,,~ ~oi~, í'~clamti, cl 1!1Ir hn. pu('SIO fur~o a
otru~ cUHj:m, lodos se tt"P\'/~t1 :'!;, 1,1 dUt'llll de 1'~1{'IW,¡urilO ('s tahl!'CirnilUlu, ('011101.0\ dat'e, para
la posada tlu\i!ilulll pur HI IlHljl'r, '11,. hijos i ~u~ ¡'ob/:r mi.
{'da,lus tll.'~IJ(,Up:lb:1 los r~lah\,,~ i [,\~ (';LIJ;!lkr iw~ -:;~'ilora, l'eplic¡t1l', no t{!lI'mos un inst:lIl!e que
dI! hUI'~e, fjne mujillll i dI' cah"[I,,,, que r,liué'ha- 1'!'l'Ilrr,
Lan. I'n tanto que lo~ pu{'rco~, 1"llno I i e(lIlol'ie~l'n !] li~lllpo urjia, rl ('nlreslwlo Immr1ha ~a )¡';IJO
por lrstillhl quc su d¡'~lin~ 1'!l'rtI~ 1', flah _~llQc:'i,l!I !
los Il()t:,bk~ d<,1 IU[.:II', formando ('onos rll la .'11Q('~r/ly! tille paL'rt'lia misma hajo 1;\
abieno en el seno de F,.Ullcin. I'('ro eSlo 110 im- figura de esa Iloble m~lj c J' flue se Br,ma In $Cllora
pide {[ue sea un cobmde todo el (lile puede Snl\'RI' de llrnimes. H {'~ ul t1l que c1 SCúOI' de Ikl1imes Il are
ull a criatura de Dios, ullnque sea inglcsa , i se un aiio que e ~ta de Pl'efecto en GrclloLle, qm' ha
Digitalizado por la Biblioteca Luis Ángel Arango del Banco de la República, Colombia.
:m EL MOSAICO.
tI'alado illUmamente n mi padrl.' , i que mi lIombre
lit) JMstndo para ulraerme I.'SOS dos amables corazones
.
<\péllas pude sOporta r el mo"imiento de l e:trnlllje,
me hicieron Il e \ar d e ' -erollpe a r.renoble,
¡ ¡mI" e~to os cscriho desde el Hotel d e l.l Prcfcclurll,
mi querido Edg:urdo,
En Flol}'llcia redbJ "uestra última c;u'tu dil'ijida
n Homa, Cuántas pl'egulltas! I ecimo podn:eonIc~
tarJas '! Jlaeedme I.'! fd"or de no hahllll'lll e de
JerUS:llcn ni del Cl'dron, del Libano n i de Palmira,
de lIal\.lcck ni de ninguna otrtll'osa . Vol"ed a leer
el ilincl'Ilrio de Henr, el \' iajl.' deJocel) n,las Ori('l}·
lall'S de Olimpio, i salll"eis lo mismo (IUC yo
sé sobl'c el Oriente, l'n don d e a('abo de lla~ar dos
afios I.'nleros, sl'gun \'ue,tm opiltion, ~incmha l '~o,
h' cuml)l idu con todos los cncargos {Iue me hicis·
tub la \isl){'ra de mi partida, \a a hacel' ya tres
aúos. Os 1I(!\opara \u~strouso pipa<; deCon~la ntinopla,
¡para \ lIestm sellú ra madre I'os:lrios lll,'
lid 1: lo Imico tille tienen es quc he el1mprado
las pillas en I.hurna ¡los I"Osariosen Ilnma,
¿ Os acunlnis (lile 11113 noche de didcmhr¡>, en
P,'lds, hace diel i ochl.l I1\C~{'S ,~o d('bia estar csa
noche cn IIIS riber:!s elel \flan o tlel Eufrates l
cilla una llovizna fda, i cntre las once i las dol'c de
la noche Ib;lls \OS P')!" {'I 11\ul'lll', a la ('arrera, bien
l'll\ uclto como un csp¡¡ilol ell \ Ilestra C,llla?
;, Oí; arordai~ que cntre ti Pucnh~ 7\ue\o i el
l'uentl' de San 'lif!uel, pur poco os e~trdlais "ontra
un jówn, atrn~adl.l como; \OS, el,\ licitO como \OS
e n una C¡IP", i '1ue subi,' a la C/ll'rera rt'montaudo
('1 Sella, '1ue 'os b¡lj;¡b:lis?, ' • , , El enCUl'utro
fué tan \ iulento tille os clavó 01 umhs {'Il el sucio.
¿ Os acm'dais (Iue \ ieudoos mútuamcnlc la s caras
a la IUI dr un re\crbero. mi nombre l'~talt(¡ en \ uesIra
boca, i 'uestl'o~ hraws se uhrie1'on jlam estre·
charme? En srguida, !ll ,er 1<1 actitud fri,l i
r ese1'vada dtl homlm.' qlle ( '~taha dctauk de \OS,
¿os aconlaisqllc, m:lnl\il lado, se~ubll'is \uestro
eamino, rit:lldoos de la equilO('lH'ioll, Ileru asom~
br¡¡uo de la ~{'m{'J:lnz:l? Pues (,1 p:uecido es ma~-or
aun: eseju\'C1l que \ us crciai:> lllle ('ra yo, ,,. Na
\'0 mismo,
, ,'amos a otríl Ilislorll1, i ser!! la ultima. Voi n
I contarosla sin orgullo i ~in modestia, como una
cosa tan srut'it1a i nnturll l, (IUe no "ale la penu de
enoreullccerse ni de ocultarla,
Conoccis a F ederico B." ncc ordal'l.'i~ elue siempre
os he hablado de ti como de UIl hermano,
I1emosjugado Juntos cu la mismll cuna, I crecido
bajo el mismo tceho.
En la escuela, yo daba sus lecclolles por él; i
cn compeusaciou, él se cernia mis dulces por mi :
en el Colejio dnba por él sus lecciones de supcrrogacion,
i me lJatia por ~ I: de edad de winte
ailOS recibl en su !u!!al' una hedd¡1 en el pt'<:hu,
M,IS tarde, se eastÍ i se abismo e n los ui"¡;ocios,
l)r rdil: ndonos de \ ista, perfl sin drj,u' de lImarnos.
Yo sn bia «ue leiba lUui bl"II, i no pedia mas. Por
I mI parte, cansado ¡le la "ida {'stcril (lile se Ilamn
\ ida de mundo, realicé mi fortuna i me preparé a
pnrtir paru un Inrgo \iaje, !\le habia despe dido dc
\os la \ íspcra, i el dia de mi partida \ ¡no a buscarme
I'edcrlco, it quien 110 \eln hacia ailOs, porque
ignornLa que Ciotu\'iese en Parls, Lo encontré
mni ('ambiado 1 su uh"e preocupado me al a rmó,
No le dl'jé comprender lo que yo sentia, IJorque
no hal dclicadeza ni discn'slon que estén de ~ol>ra
cu,\OJo se trata de la tristeza d.:: IIUe3tros amigos
ea5ados; pero al hablM' pel'cibí dos gruesas lagrimas
(Iue hnja lmn pOI' sus m{'jittas, i ~a no IllIdi'
contellenne.-Qut! tIenes? le {lije bl'useamentt', i
nbl'umtindolo a 11I'cgun tas, sllllC el secr('to: 11m a
hacl'r banc.m'ota. l\le halllll de su mujel' i ~us
hijos de Inl nllUIt'f:l que me ronmO\'i, llanto, {IUC
me jlusr a llorar r'm el, porque cuandu Cl se desconsolaba
asf, debla en rigor suponer (lIle no cm
~'o ba~lante rico para darle el dInero (lile l1ece~i{(
lba,-Pobre i"edl'rico ! le dije: Iiencs nece~idad
de mue'o dilu,'rll? ~I me reslwndió ron un jcsto
de tlesesp{'racion- Pero.,. \'l.'nm05, eu:lnto!'-Cicu
mil Ile~os! contestó co n sombrl/) abatimiento,
Al oir esltíon
bajO c~lc punto de \'Ista, COtl\cucros, qucl'ldo
Ed~8rdo, dc (lue lo LUCilO i lu hello son los dos
mejores especl<Í('ulos {llI e se pueden furmar Cll la
ti¡'fra, i que nada ubllcne ml'jol' rt'Su!tndo que los
\CI'SOS hcnnosos i las hucnusacrimlr~. Sulamente
los mal\ados i los mulos poclas ~catl'e\Cll a afirmar
lo conl l'al' io, En Cuunto ti mi, la <'S(lcdeneia
llW ha ens"ilado (lue la ¡¡bne~ac¡ou no apl'o\echa
esclusivamente sino at Ilu e la cjcretta, I que el
de~in{ef{'s c~ una planta de lUJO, que ~i se lo. eultJl'a
bi l'l1, pued e da r sahl'osisimos frutos. \ 01·
\¡¡Ondo IlIs cSllaldns a la For tuna e_~ como la he
encontrado: soi deudor :1 lady l't.m ok de la eonmo~
edorn solicitud i , en
P,'lds, hace diel i ochl.l I1\C~{'S ,~o d('bia estar csa
noche cn IIIS riber:!s elel \flan o tlel Eufrates l
cilla una llovizna fda, i cntre las once i las dol'c de
la noche Ib;lls \OS P')!" {'I 11\ul'lll', a la ('arrera, bien
l'll\ uclto como un csp¡¡ilol ell \ Ilestra C,llla?
;, Oí; arordai~ que cntre ti Pucnh~ 7\ue\o i el
l'uentl' de San 'lif!uel, pur poco os e~trdlais "ontra
un jówn, atrn~adl.l como; \OS, el,\ licitO como \OS
en una C¡IP", i '1ue subi,' a la C/ll'rera rt'montaudo
('1 Sella, '1ue 'os b¡lj;¡b:lis?, ' • , , El enCUl'utro
fué tan \ iulento tille os clavó 01 umhs {'Il el sucio.
¿ Os acm'dais (Iue \ ieudoos mútuamcnlc las caras
a la IUI dr un re\crbero. mi nombre l'~talt(¡ en \ uesIra
boca, i 'uestl'o~ hraws se uhrie1'on jlam estre·
charme? En srguida, !ll ,er 1<1 actitud fri,l i
rese1'vada dtl homlm.' qlle ( '~taha dctauk de \OS,
¿os aconlaisqllc , m:lnl\il lado, se~ubll'is \uestro
eamino, rit:lldoos de la equilO('lH'ioll, Ileru asom~
br¡¡uo de la ~{'m{'J:lnz:l? Pues (,1 p:uecido es ma~-or
aun: eseju\'C1l que \ us crciai:> lllle ('ra yo, ,,. Na
\'0 mismo,
, ,'amos a otríl Ilislorll1, i ser!! la ultima. Voi n
I contarosla sin orgullo i ~in modestia, como una
cosa tan srut'it1a i nnturll l, (IUe no "ale la penu de
enoreullccerse ni de ocultarla,
Conoccis a Federico B." nccordal'l.'i~ elue siempre
os he hablado de ti como de UIl hermano,
I1emosjugado Juntos cu la mismll cuna, I crecido
bajo el mismo tceho.
En la escuela, yo daba sus lecclolles por él; i
cn compeusaciou, él se cernia mis dulces por mi :
en el Colejio dnba por él sus lecciones de supcrrogacion,
i me lJatia por ~ I: de edad de winte
ailOS recibl en su !u!!al' una hedd¡1 en el pt'<:hu,
M,IS tarde, se eastÍ i se abismo en los ui"¡;ocios,
l)r rdil:ndonos de \ ista, perfl sin drj,u' de lImarnos.
Yo snbia «ue leiba lUui bl"II, i no pedia mas. Por
I mI parte, cansado ¡le la "ida {'stcril (lile se Ilamn
\ ida de mundo, realicé mi fortuna i me preparé a
pnrtir paru un Inrgo \iaje, !\le habia despedido dc
\os la \ íspcra, i el dia de mi partida \ ¡no a buscarme
I'edcrlco, it quien 110 \eln hacia ailOs, porque
ignornLa que Ciotu\'iese en Parls, Lo encontré
mni ('ambiado 1 su uh"e preocupado me alarmó,
No le dl'jé comprender lo que yo sentia, IJorque
no hal dclicadeza ni discn'slon que estén de ~ol>ra
cu,\OJo se trata de la tristeza d.:: IIUe3tros amigos
ea5ados; pero al hablM' pel'cibí dos gruesas lagrimas
(Iue hnjalmn pOI' sus m{'jittas, i ~a no IllIdi'
contellenne.-Qut! tIenes? le {lije bl'useamentt', i
nbl'umtindolo a 11I'cgun tas, sllllC el secr('to: 11m a
hacl'r banc.m'ota. l\le halllll de su mujel' i ~us
hijos de Inl nllUIt'f:l que me ronmO\'i, llanto, {IUC
me jlusr a llorar r'm el, porque cuandu Cl se desconsolaba
asf, debla en rigor suponer (lIle no cm
~'o ba~lante rico para darle el dInero (lile l1ece~i{(
lba,-Pobre i"edl'rico ! le dije: Iiencs nece~idad
de mue'o dilu,'rll? ~I me reslwndió ron un jcsto
de tlesesp{'racion- Pero.,. \'l.'nm05, eu:lnto!'-Cicu
mil Ile~os! contestó con sombrl/) abatimiento,
Al oir esltíon
bajO c~lc punto de \'Ista, COtl\cucros, qucl'ldo
Ed~8rdo, dc (lue lo LUCilO i lu hello son los dos
mejores especl<Í('ulos {llIe se pueden furmar Cll la
ti¡'fra, i que nada ubllcne ml'jol' rt'Su!tndo que los
\CI'SOS hcnnosos i las hu cnusacrimlr~. Sulamente
los mal\ados i los mulos poclas ~catl'e\Cll a afirmar
lo conl l'al'io, En Cuunto ti mi, la <'S(lcdeneia
llW ha ens"ilado (lue la ¡¡bne~ac¡ou no apl'o\echa
esclusivamente sino at Ilue la cjcretta, I que el
de~in{ef{'s c~ una planta de lUJO, que ~i se lo. eultJl'a
bil'l1, puede dar sahl'osisimos frutos. \ 01·
\¡¡Ondo IlIs cSllaldns a la Fortuna e_~ como la he
encontrado: soi deudor :1 lady l't.mok de la eonmo~
edorn solicitud i e din en addunte
ibaa ser 1"\ hijo de mis obras. El prisionero que ve
caer sus t'udenas i lan1.a al drlo Ul\ grito de libertad
sal \'njr, no se siente inundado 1"11 1111 g01.0 mas
pro(undo IllI C elllue yo sentí cn~ n do me vi n solas
con el dhlino I pude gl'ital'le: soi pobre! Ile visto
en la soci('dad jÓ\CUCS Cans.luos de la \ ida, r¡¡tiAados,
g.n"t~ dos tlules de la \rjet.: SC~UIl ellos, habian
('OIU1l"ido 10110, agotado todo i eucontr.lllo la
nadn 1'11 el romlo dI' lodo; i en rrl'('IO, ('so~ desgrad¡¡
dos jÓ\I'urs han ens¡¡~adu (odo, mellas el
tralmju i la eons(linllll dI'
do~ prqncflOs terreuos ¡¡dyacrnll's a mi I'a~a snlarie!!;!
sl'rin rn ndel,Inle tuda mi I'ique/a. Supolliemlo
lo mrjor, (1\11' ~Cl'iil rePlllholsarroe de mi Ilin('ru, csto\
dc\oluciun 110 pn;!ria teller 1\1:-;(11' sinl) en U\!a \;po~a
ulul h-jallil, Lo 1l);IS juil'ioso el';1 no (,OlLt:lr 1'011 ¡'lIo;
lo p(,U~I; :ISI i mi' tral'é la linea d~' mis dl'llt'l'e~ 1'011
mano li rme i ,üllmo tllrgn', ¡':Illpet¿ 1"11' (lt'Cidir
qur drjari¡¡ ('orrer la \'Ol de mi \ i;tjl', I 1·1 tirmpo
1¡\l1' hnhia st:i"¡¡¡lado para corn,':' clmll1lllcJ, lo cmI'learjtl
t'1l el ~i1rnti!l i ti retiro. E!1l1It'rO, no I'ra
ponl\l(' ,'ntrasc cn mis lile L'i no Ile..-ir I'JI \07. 111(1 i
ntr('lid,uncnlc lo tille atalnba lit' h:tCl'r: 1.'111111 pais
donde todo. los :lilos ~c ahol'clI públicamcutc lUlO
dOcrlla ele mi~rr¡lhlt's l);Ira I'jrmlll:Il', se:.!un::.e dke,
Jluede ~el' que con\'i niera (IUC el !Jil'll se hlt'il'l'a lumhiel!
pl1hlieu1llt'nle a In fil7, del ei('lo i 1'11 pkllo llin,
l\la~, c~to hubÍl:la ll'nido el inconvenicnte dI' como
promett'r el crrdit;¡ de Ft'drrico, quirll no hubiera
Mrpltldo mi ~acriflrio, si hubirse nH'uldo ~u e~t(,lision.
En mi COU5hlia retirarme n mi t.1'" hereditaI'ia:
p~ro, a mas de que no me sonrcia la idl'a de ir 11
esponer 1\1i pobreza a los comeu!nriosllc los \'ecinos
dr provineill, tan earitath os Sil!Olprl', 110 senlir. ningunA.
1IIIcioll por lit \ida de hidal¡!O m-ruinodo. La
~olednd rra Ilerr;;nl'i;¡, a '11is pro)Cc(os; prl"Q la soleIlallno
es posible en otm P;Htl' que CJI Parls: 110
purde ocultarse (IIlO sinu en Il"ll'dio de líllllultitud.
1'l"onlo t'lIcontré 1'11 el J}¡lrais, un a\)03\'1l10 PC(IIlC-
110, un poco cercano a las nubes, pero IllIe sc alegrah~
01 SullHll'icnte, i donde se cspncialm la visla
pOI' un nUlr dI' \ erdura en que se n!7.n!Jan lll~unos
lIrbolrs dd "iorle dI' rumos mui ele~lIIlos I de follaje
Innlól jll sombrlo, Este nido n'le ngrndó, Lo
adornti con lo mejor (lue hube n la mono: lo lIenc
de libros, coloqué en la cabecera de mi camo el re·
trato de mi sanla modre, 'Iue parcela sonrelrme I
tlormc valor j i en tnuto que \OS, Federico 1 los
demas me creials nrl"ebatll.do pOI' el I'al}()r a las
\llnyns tic O¡'iente, me instalé alli sin ruido, mas
tl'iunfante i O¡'gultoso (Iue un milit:lr n,'cllturero,
tomando posesion de Illll'eino.
Atlí he \'i\ido dos ail05, F.d~ardo: en t'se euartico
he p;lsallo dos ailOs que le'mo que sean los III ns
tranquilos, los mns puros, los mejores tic loda
mi \ida: soi bien poco: p<'ro ántrs era ménos, i
alli es donde he adlluirido lo pocu (lile hoi valgo,
AIII, durante dos arIOS, he cm¡11l1ideddo rn las \.;_
jili1s: he l'ef!(;\iulmdo, 1)('llsadu, sufrido: lle comido
del pan de Ius rucrte~, lile he iniciado el! las
amargas \'olll l)tuo~i (ladrs del tralliljo, .i ell [os
austeros goc-cs 111' la pllhreza, Oh hl'rmosos IH¡¡s
dll trahajos i de Ilrhadoul's, en dónde cslab?
Purus enrO\nt03, no me será dado \'ol\el' a gust:
lros'? ;\'ocllcs ~ilrncio~us i solilal'i;ls, ell que a
lad primera~ elaridadl!S de la aurora, Hia al ánjt'l
de los ellsuel)os, acostarse Il mi lado, ineJ[nuudo
su fre nte bella sohrc mi frente fatigada i ell\ol·
verme con sus hlancas alas: 1I0ches encantadas, 110
I'ol\'cl'elsjamns? Si supiúcis. Edganlo, Iluéexistelleia
he pasado durante esos dos !
una (uniAn de mi ~f)lrcl¡¡¡], tilia C011l(lailcra de c iaha I'cdcrico aSJn de Iromprlll (llIC la Fortuna
mi (¡estinc.. Te rminé pOI' ~lIlloncl'la ulla nlma (¡nI' hahla ,'cp:lI'ado con mngnHitendn sus fallns n's·
me eompn'lUliesc j re~pOlutj(>se. A wce~ le ¡Jre- pecIo tic t i. Con los ejl'n mil pt'~(I$ que ~ o le hahi:l
guntahn: 'luir;/t ('res ~ \ a h' :,uplJlliflI11l)lUhl'ejlJ\1'n dado 01 tiempo de mi p,lI Iid;I, l\lIhia pu~~'o n eu·
;¡mbil'ioso de p:lor;n, i h~ IInlilabn I!rrlllllflo mio; hiel'to MI honra, i~e\nlltad1) ~II l'I'l'llito ,atilante,
)a una jó\clll bella Antigolw, tl'abaj,lnllo pllr" En POtOS me~l's hallla p,au,ull) ~lInws fah\llo~¡ls ('11
sostelll'l' a su fHll'i:lIHl p~dl'e, i t'nlollCCS la llamaba la alzlI dr M'I'jUIlI''; de los ('ami nO); dl' ¡L·IT/). COII/¡('
r,nfl/Ul, I) le daha 1111 1)01111)1'(' mas doltc 'HlI1. ('Iuill hueiélHlmne ~"IJU' lIlll' me hahia Ih'v,ulo ('11
En fin. I!IW o~ I!in'"~ Il¡Ibi" i ll~t!tl1h's (11 Ilue mI.: IlIIrte 1'11 su~ e~¡JI'ful;ldlln('~, Iwhia doblad() n,i lürfi;;
uraha cllle la 1111, cll' 11\1('stra~ l rillll,nr~~ rl'Uh'I'lIH- tUlln, i me elleontmha PUl' lo I,mln cn e~e ¡I!u .lut'les
110 l' ra ~¡IIO l'lecul '1Il'O u(' dos ~;m¡J:'li¡1S mbte- jlo de Ul10S hnl1lo~o~ du~d\'!ltu~ mil Jl(',n~ 1111e IlO
ric~as que ">c 1Ilrai:1II par;1 (,ollrl1llllil'~c ell ulla ~ola. deb¡a a nadie, \1 I'i.:' tic bta r.trla cri/,;lda de
Es me!l('~tn h:\bC'1' p:lsndo tl(l~ ailOs ('11 pi abla~ 11111l~el'(Js ¡ ele 11'\ Il¡iuus I' eomptrntl('1' e,tas 1)U('I'Hidarll'~, habl,a ¡d~U IIOS I'rl:J!.lollr' H'lIfl~lus I {,Ol\lJJ()\l'¡]nrl'~
¡ Clrlntos ¡lrbiolll'J'(>S ~e hall rnamor: .to a~í l que tenl;t ('ntre las m~nos Iw \¡ i¡¡ 1)0 de lu prurha 1 "
ido u busennll(' desde Pnris hastu .1rl·usakn, i de I lu{'go dije !ldios a mi euartieo, no un ru1ios
cOIlO\1I<1110 eJl ('ollsubd(l. Ilabia ' uello d(' Jl'I'lIsall'lI etento, I}{)rque lo eOlls('r\o i lo ton ~ennl'é totl~ mi
a " uds, n lns "fiei n:ls lid ~ ]jni ste rio de Helado- ,¡da , i\o Cjl1irl'o que ent:'lnto 11111' ~ o \h a, \n)a al·
Iles E~teI'iOl'(>s , AIII hubinn sol tado algunos snbue- guno 11 asustar \llJII lIidndn dt' cn,;llI: I'os dul c('s que
zos dc la policia, los que con su llcostumbrado he dejado l'1l ese nlbe r~ u c . Yoh erlo n \'Cr es UIlU de
olfato habinll Sf'p:uido mis huel1ns i descubierto mi los lilas \h os pIaCHes Ilue me prometo al \ol\ern ¡ p o~ada ('\l 11I1'1\OS de un día . A bri la e¡LI't,l, ¡ hus- I I'arls. Vol\"er6 ¡¡ encoutru l' todo en ('1 órdeu en que
=-
Digitalizado por la Biblioteca Luis Ángel Arango del Banco de la República, Colombia.
EL MOSAICO.
lo c]rji': I)ero ¿llrlllll aun In misma cstrclln en el
mi~mu riucOIwilo de ci(' l o'~ Graciasn losclIidados
de I"cdcrico, cstull.1u ar rrglmlos mis u e~ocios: ¡mi'.
ti el mismo día ]lHra Homa, purque cuo.lIllo ~c le
1tglHlI'dll n UtlO del fin del mundo, es ¡lr"ci~o (jur,
a lo menos, llegue uno de alguna ¡HlItr.
'I'¡¡l {'l>, mi (¡uerido Edgardo, la hbtoriadc mis
'-iajes i (le mis amor('s: gU¡¡rdDdllH' el secreto. Los
hombres vlllem()s Inn pol'O (¡UC c\Hlmlo ulgunu hace
rI !Ji(>!! Ilor cllsu;¡lidad, drbc callarse, so llena de
humillnr 11 ~u IlI'ójimo .. <\ péUilS me restablezca, me
¡rca mis mont:li'ms dc laCrcust',i de al ¡ a bUSCaros.
\0 me ngunrdcis hnsl¡t el mes dI' julio: en esa
(lPO('il don Quijote aparecera bajo los 1I1anSllllOS de
NidU'porl, ¡¡CI'O es contando l'on Ilue no se \Ca
del('nitlt) en 511 camino pnl'lad,\ I'ellok o poralgun
molino de \icnto, RU.\lnllo IJh \lLI,IUIS, I --- A L,\ SE:\OnIT ~ [S,~BEI, 1\L;\CII,
P~ sandO) por I~ ~,'ll-I
\i,llbn'lll < bol
[ n p.1j~rillo llE TlI ~o
l'o:ro (';;!!J,!o.
El <01 dt, Ot'-ll0
Reflejaba "11 ,tI ril'O
PluJUaje lI", oro
"( I'or que, 111<' ,Iiir, calla
AH'lnnlilllb'~
.si c;:ulnl':I. es 'r"uro
Qu(' ('J!("llltJrla.
Yo (tiH,: de placer;
A~IJ. ~s dondl: las rOS,lsa la rl.usion SI' entrrgan
Dlcleudose palabras (Iue ¿qUIen ¡)()dra saber?
Las tímidas ¡:(~rclas se ac!!rcan ¡ oir pretenden:
De las sagradas ondas se ore ('11('pllo són ...
I alli bajo las SOll1hr:ls flue las palilleras tienden,
RedIJiremos juniOS tic DIOS la bendlriOll r
DicieiUuro 18GO. Il AFAEL :'ill~EZ,
-------••. .-----
AGUSTI\ CODAZlI.
(Omlinuadou:.
,
10 uo he luello a la selva
Del l13jarlllo;
Pero me dije:
" Si canta en algun t iempo
ro corro a olrle."
Codazzi regresó a v('nezueJa en mitad del 31iodo
t8·12, recibil'ndo allí el diplollla de primer miembro
honorario de la Sot'iedad I'Jlr,otiea de Caraca~, i una
r esaludon dell'odel' I~je('util'o dedal'ando que halr13
I eumlJlido satisfactoriamenle el encargo de formar Jos I nwpas i la jeogratia de la Repirbllca, i que por ello !>O
habia hecho acreedor a tina reL'O lUllensa nacional. I
.
Digitalizado por la Biblioteca Luis Ángel Arango del Banco de la República, Colombia.
,
EL MOSAICO.
Pero /10 n'greso iI d ~call~ar: e~a no era su índole.
Cualc/uil'f otro hombre hal,ria hnltado cortos dos ailOS
de re;,iokncia en Paris lIara ordenar eon nuclo plall lo~
3bundlllllt'>i manu"I'ritos que ha lila n de relunuirse el\
un solo 10mo.J~ t.:~to jcogralio,:o, :tlendel' a su ('orrecta
i ll1pr~'oa i al ¡::r3bado (le los IIlApaS, Cotlan.1 tUI o
t¡('I11II1) I,'.r;¡ lodo ",to, i ad"I1I11s I)~ ra enc.1rg:lrse do:
Ilel-ilr;¡ c,1ho una¡¡rdu;¡ rl1ll'n"~ 'lue el Gollw(Jl() 'l'neZOlilllO
tI .'I·idio ilcnnwtH. Tr .• tJb,!'<' de reullir 1'11 \IeI.
l~ni~ i tra~\lOTUr J V"lIl'lUclil \lna colollla de iI:!n·
cultorf~ i ;¡\"lc~:lIlo~ ~iluand";J 1"\ la~ ('l'n':l["a~- de
C1Ta('aS; idea MIJ,'rid~ ]lUI' d mi,II1O Coffaui ('Il rel;e·
I,dus illforlll~, ¡ l1Wl1l0fla~ t\ue ~o!,n' :l!jlll'lla !I1iJttrlo1,
rilnalilJCIOll ,It' rins i \ iJS ( (' COI1lUnil'ilrJUn \t'rn'st!'!'
no co:,ó ue dirilir al C,ohier!lo nli.'utl'JS 1,'IJIII;¡ba los
mapas ~'Q rogr¡¡ii{'()s, '1'01110 ~ohrefi 1'1 rt'3blal'j:¡ uil"lcil
r)l\IJI'I'~a ,'omo. t'O __ ,1 propia, ;¡~tldalld(l!e con su
lahUllclltJ i proh'"II'ndol,' ('()JI su l'r,'dlto el ilmlre i
lirluoso 1'('IU'7,olal1o 'larllll '1m,lr; i ,11 dreto recor rió
la Akllwnia. ,'nlel'lo I'Jlmli,t~. IIrl;¡¡ni/o 1 .. 1"II~lh('ioJ\,
prol'CYO ¡¡ ludo. i t1~'lollllo Ul! 1!U(I(h~ CII 1:1 cual aCI1L~J:.lc formando tlun hlld3
pob13ciol\ ~pmejanle 31~s ~r,lIIdcsaltleusue~ujl3, lan
Ilró,p('ra I rita ('\lanlo le pcrmitt:n ~erlo la~ dl~¡'uciollt·s
(¡ U 1.' Irecucnll'lIli'UlI' IInu dllan'r,ldo a \' ellewcJa,
La nnti;.;ua jlTO\inl'in úc n'lr¡U;J~o ~iltl3da el1 los
ti'fl1liuos o{'('i,f¡'lIlales {ll.' Vcnr1Ur!a I' l1lre 1.'1 Imis 11101\tailo,
o i n¡':l"kultor de ;'I!úi,1J i los dil:.tados lIallo, de
Apure, t¡ue 11:111 ~ido ~¡"llIjlre un rnnderom;¡got¡¡blc
de ¡.;nn~ d n I1lJ}"or, puso l o~ oíos ~n Codnu,l jlll ra cnro·
mcutlC ~lIcudl(lo Sil Cohieino
IlOr una fUI'ibuuu;¡ oposidoll a ljU I' Ilabia dado l11oli~'os
3 l'O udtlfla dI' los hOIllI.H't's quc dc~dl' 1830 \"cnlall
rijiéndolo, e imllOlli1'lIdo~c cnllh jluc>tru. IltIhlicos ron
una ¡¡lll.'ru:lcion I."hle tulre ¡'<¡el I :'oubleUt para la
l'r e:.idcW"i~, i lIH'dia dOl;ell" de I,ril ilcJiado~ liara los
demas eUlI'!r{)S, AldarUS llIandatanos
i ti 110 r~\'Quo~crles l"irtu( ('S ni merc.'I(I1i~ntos de-.dc
que 11-- ndhin~ el d('>co de l "' rpc tu~ l :.c tU el mando.
El Iwl'1lO es que en loda la jlc¡úlllh,\, resor:nl!an las
l'OC('l<. ya airad~~, dI' ,Ins partidos el \l1l0 OO IllIUte~lo
de los que I"Teian, o ajlar.'ntnlJan {'rrtr,tIUC fUl'ra de
Paez i sus alll';.:ndo~ 110 hal1l3 lIomhrt'~ l'aflares de ad·
mioblral' los intrf(>!.b Ilil hlil'QS : el (llro ,'Oml)UMIO de
los rc~elllidos \¡or 'Iue le~ rtflrilllian Slh 1lJ¡) la~ melina·
ciones, de los lOmbres IIl1e l O~ que a~I'lraban a hnccr
I'iso I s~ II'~ maulenia IIlJu4a ~ 111f1ohll(,:l1ll~nle arrin·
eOll ado~, i de la Illuthedurllhre lrr('nl'~h'a I ~1!113ria (Iue
de toúo lIoledad 1'~ Ill'ra uenelk;os la 'j ¡lIen lodo lo
rslahlecidorallSn.l.' por tos uniros d('I'O~If¡¡rio' del ~¡Ihfr
POhll('O, 1I1Irah:m rO Il 'oberl."o l'nt~df) 11l~ c!;mulr""¡,,,
1'('l1'urn~ dI' los lilocr~lc"" I'alilic~nrllltl!~ lit' d· ~~nlr'lIo
(!iplo de una selera n ¡tre,lou ; i 1'~lo 1I(';¡b;,ha dI' ,'lIlIT'
dl>cer a 1m. otros IlIclalm bs t·O~3. al <,>ITtUIO d" un
rOllll'imi~1l10 dl'!'3~tro~o.
_ En las j)l.llJlal-ionrs CQl'las ¡poro illhlr:uJaq, lo~ partlUtlS
pOJltwO~. a ,~Ita dc dodrilla< 'IU(' ,.(u(, ,ar, I're·
fl'sau odl(l~ Ill'r~urwlt·s i l'QUlil'rh'u ('11 illjun¡ts i of, 11-
S:I~ I? '1,111' 1'11 olrM parl"sno ~~ ~ino di~"u'¡lIn ti,' ¡¡II'IIS,
I-,u hnruhls hl'r\l¡¡n e,lo. odiOs h'IW'udo "lltmH¡lIlos
eutre si ;¡ los \('('il1o,\ i al~I¡III~ l'n 'u rf'IIt'f'r;1 ,'ada
falllll ia. lodaz7i t'O mllrl'ucl ió '1l l!IIuto IIU(' n¡¡da Jlodri;¡
h~u:~"l'n 1)1(>11 dI' lil prol ludu ~UI"'bli('lldo IJll profuudóJ
dll"lon de allll llO\ 1 IOIUIlI¡¡dt~; I a IH'lIi)~ 1'(l'I'~10113do
tk su ('Ulpf¡,O .,,' hiZO UII 3('1 ;1'0 llli~iUlII'ro 01' ('olwQnlia
hahl~lII!u ;¡ 1Ul; unos; a IQ~ otl"US dt' l(j~ ;Ilkn's~~ tll' ~u
I,ro\"inti,~ ¡ ('onjurJudr¡l.s a llu~ dl'llU'''l'r~n ~us tonlos
l"t'Hnll!llll'IIIOs j 11' ~) ud ... wlI a r,'a 11:11' 1'1 ht'lU'licio de
lodo~. lrt'}ernUl'rl '\J~ IJU~Il¡" iull'lIl'i(II>C~, IlOrtltlC le
I ('.au eon<;I~I ado con IlIfJII[;iIIM ¡Idi l [(hui J di'l rl~al'
los m¡¡lhl'dl(lT{s !fIlo.' hudan in·";.:UTO II Ir.in,.lo 1'0t'
los ~¡¡mp(ls. a !'''l'lorar todo> lus (·.liJlilU,', ('III1lI,'HlI'r'
ltos I r~(':llj(':Ir!h ilDI'¡'\ i'llulu b. di'til!~,'i;.~,:l tr~/H
lIue l'~$ rlll"s qu.' 1¡¡(,i!iWr:m d "Ollll r(':o de lJ.uirw
~O¡j lasolras ¡trO\iul'i¡¡~, ~ Ilromoll'r ;.rdoIN;}11wllte la
m~lnJ(', 1(111 l,rulI~riJ i, en ~UIll3. 3 IIH3J' 3 "({'dO nulILero~
as mejor;¡. hla!('rial\ ~ I l11orall~ ,~n do en i,r 1"1-
113 aloda~ Ilarll'~. "r>tTi!Jü'IIIIQ l'Ol"Oi liJ¡Dudo mu('
ho •• , como d de"ia, ., I;01"II(IC ,'011 ulla f¡,UH'r>;ICIOIl
H ha\'e mas (lU~ con dlfll'!>I_edil'illt'S I {'¡t'JI oliclos. '.
Dulcific ... do~ los rr~enlimil'lIlu, I :lpl¡¡ca,1!;, los Gdios
pHSOllale~ . disl'uW una ¡:,r~1I me,_a InI ilando a ella a
It,~ pnllripalrs,. ("mo~ dc l!¡¡rHln~ ; a CUllnlto~ 11l'1;,l!an
Ja '01. 1'11 las clI~lionrs de p;lflldo. I.(,s romidadí's
pernmllecian, ~i l1erJ)b;lr~o, N'no~ i gral Cs, no (1IIerirndo
IIIn~uno ~er I'll'rUllerO ell adeJont, r 1'3labTa~ dI'
reeon~¡ll:,cioJl. I n 1',10 romlllo 1m ¡.:o!(!e de musira i
("ompar~'l.'Il'r';lIl 'üs p~jU~i)))~ hlJo~ de t";udani 1'01\ dü;·
frJc.'s ¡¡Iq~oncos: ('a, a 11110 de ellM. dlnJI1'lldo,e al
l'oJllitl;odo mas llota!!le I~ hahlo !Ir I .~tnn , d~ ul\io)lI i
de Iralermdarl en tl'nnillO~ IJll ade\'u:l"o~ ti los Stutl'
mículos de totlo~. !fue ludos :l In 11'7 ~ InoUloron i ~e
¡¡bl"3l.aron IlrOIllNI('mJo oh idar lo jl ~~:1110 ; \ il ir t'll lo
I'ellitlt'ro l'omo :uuí¡;os i miemhros d(l Ull~ ~ola fJlllilia.
"i\o se rren, ¡leda Codani oule In Lej ¡~lalura de
In pro\ incin ~ nnc~ de 1817. no M~ ('re:! (IU~ ~stc .lelo
fuese la ohra de 1111 in sl:1Il1l' dI' (nlor. '" tlel1lpolla
¡.robado 'IUl' pora la jrutr;¡hdad er.l hlahle i declsim.
,~ IHU 'lile ~e ~Ol.a, I¡.~ nUlllol1r~ ~1111alJolH de lodas
las lanllia~, I¡¡OrIl1011Ja {III(' rcin~ I'ulre cU~~ i las "011-
ti[lIJas t11IcT~i(lncs dc que dl~frulu la ciudad, pruclwn
la ~íllceridad dI' la rrconrili;:trion,"
c Por {flU' falulithd Ius dem¡¡~ ¡.:;oberu3Ult$, obreea·
dos por un inJusli{Je;¡h!{' or~ullo, 110 imil:lron el b,'lIo
CJl'm lllo del li olX'rnatlor de U ur i "n~~ Ln Ins olra~
flron uci a~, i cspecialmelJh' cnhH,)pitaJ dl'la Hel'ublie3,
In cut:>rdn atirantada hasla lo ~umo iba a re, "lItar,
l.a~ I'olaeiolles par3 Pn.'~idel1 le tl1M'adas mediaule una
ar¡:ucia de pica lllc ilOS, b I,rem,a hlJer31 silntriada I'On
úolcllcla, la rtprel:ion comen adora I'ma\'ando~e conIra
lodo i por lodas parh s, 110 dejall¡'lll hi¡:3T ~ino 3 la
efcnl'scDcia de 11lS pa~lonc.:> i a la clepl or:l lJle aCClnn dI'
las armns. ----
ERRAT,\S DEL .\ \"\IEIIO ¡\Nl Im IOl\.
En el sonelo:
Yeno JO, Dice S¡'u e$C!'c!JOr., , L<5a~c Sin 011'.,.
Id, 12. " /luQII/Jcc., " D eS("r!/tfJrt
tu la odn a la \ eje/.:
Yerso 37. Diee: )'a fina mijol'enlutl,
Lé:tsc: 1~'lIIó mi JUlell!U\L
~~=
I MPR[~H CCNST\TUCIONU
Citación recomendada (normas APA)
"El Mosaico - Año III N. 5", -:Bogotá: Imprenta Constitucional, 1864. Consultado en línea en la Biblioteca Digital de Bogotá (https://www.bibliotecadigitaldebogota.gov.co/resources/2093579/), el día 2025-05-01.
¡Disfruta más de la BDB!
Explora contenidos digitales de forma gratuita, crea tus propias colecciones, colabora y comparte con otros.